در این مقاله از دفتر معماری شرافتی به بازسازی و اهمیت آن در معماری و تفاوت آن با نوسازی و سایر جزییات بصورت تخصصی میپردازیم.
اگر صاحب خانهای هستید که احساس میکنید نیاز به کمی تغییر دارد، ممکن است از خود بپرسید که آیا خانه موجود را اصلاح کنید یا آن را خراب کنید و از نو شروع کنید. این یک تصمیم بزرگ است که نیاز به بررسی دقیق دارد. برای یک انتخاب صحیح که متناسب با بودجه و نیازهای شما باشد، در گام اول باید تفاوت بین نوسازی و بازسازی را درک کنید و بعد به چند سوال پاسخ دهید و سپس به وضعیت خانه فعلی خود و قوانین محل زندگیتان که ممکن است بر پروژه تأثیر بگذارد نگاهی دقیق بیندازید.
نوسازی مجموعهای از اقداماتی است که ساختار و تشکیلات جدید را جایگزین بافت فرسودهی قبلی میکند. در معنای سادهتر نوسازی به معنای نو کردن است. یعنی جایگزین ساختارهای جدید با ساختارهای قدیمی گذشته. فرض کنید میخواهید قابهای پنجرههای چوبی قدیمی را با قابهای آلومینیومی جدید تعویض کنید، یا لولههای مسی خانهتان را با لولههای پیویسی به روز کنید، یا آشپزخانه سنتی خانهتان را با یک آشپزخانه جدید و مدرن جایگزین کنید. تمامی اینها بخشی از نوسازی خانه به حساب میآیند. نوسازی معمولا فقط مربوط به بخشی از خانه میشود مثل تغییر دادن کفپوش خانه، اضافه کردن یک وان در داخل حمام و....
از طرف دیگر، بازسازی به معنای انجام فعالیتهایی است که به منظور حفظ و ماندگاری یک بنا و زیاد کردن عمر ساختمان انجام میشود.
برای مثال بازسازی میتواند به این صورت باشد که قاب پنجرههای آلومینیومی را بردارید و آنها را با سبک اصلی چوبی جایگزین کنید، و یا لولههای مسی قدیمی را با لوله های مسی جدید جایگزین کنید یا آشپزخانه سنتی را به زیبایی اصلی خود بازگردانید. بازسازی معمولا پر هزینهتر و زمان برتر است چرا که موقع بازسازی شما همه چیز را تخریب و از نو شروع میکنید.
معمولاً انتخاب بین بازسازی یا نوسازی با مالک است، اما شرایطی وجود دارد که انتخاب در دست دولت است. چنین موردی برای یک ساختمان ثبت شده در فهرست میراث فرهنگی قرار دارد.
به طور خلاصه، اگرچه بین بازسازی و نوسازی ارتباط نزدیکی وجود دارد اما با این حال تفاوتهایی نیز وجود دارد مانند تفاوت در هزینه، زمان و...، شما هنگامی که نوسازی میکنید، ساختمان را ارتقا میدهید، به آن اضافه میکنید، یا سبک آن را تغییر میدهید و زمانی که در حال انجام بازسازی هستید، بنا را حفظ میکنید و آن را به ظاهر و سبک اصلی خود باز میگردانید.
اهدافی که بازسازی در پی رسیدن به آنها است شامل به حداقل رساندن ضایعات ساختمانی و تخریب و استفاده مجدد از مواد و مصالح میشود.
همچنین این اهداف باید در برنامه شهرها مانند برنامههای اقلیمی، مدیریت پسماند و توسعه شهری گنجانده شود.
استراتژیها در برنامهریزی شهرها باید بازسازی و استفاده مجدد از ساختمانها را اولویت قرار دهد.
شهرها همچنین میتوانند با شواهدی از فرصتها و هزینههای تخریب محلی، درصد ساختمانهایی که باید تخریب شوند و یا مقدار مصالحی که باید از ساختمانهای تخریب شده بازیابی شوند، به میزان چشمگیری کاهش دهند.
در بازسازی باید به نکاتی مانند اهمیت معماری سبز نیز توجه داشت تا نتایج بهینه ی بازسازی ملموس تر باشد.
بطور کلی بازسازی شامل ۶ مرحله میشود:
در انتخاب معمار خصوصا اگر پرروژه شما پر هزینه است، دقت لازم را داشته باشید. با یک جستجوی ساده در اینترنت با انواع شرکتهای معماری آشنا خواهید شد که با توجه به نیاز خود میتوانید معماری که بیشتر با شرایط پروژه شما تطبیق دارد را انتخاب کنید.
در این جلسه شما موارد مورد نیاز برای بازسازی را انتخاب میکنید و و عملیاتی که باید اجرا شود مانند: تخریب دیوار، تعویض کابینت ها، گچکاری، سرامیک، لوله کشی و....، را فهرست میکنید.
در این مرحله هزینه تمامی کارهایی که در جلسه ارزیابی تعیین شد برآورد میشود. باید توجه داشت که هزینه بازسازی به دلیل اینکه دارای جزییات فراوان است دقیق نخواهد بود و در پایان کار ممکن است کمی تغییر کند.
در این مرحله طراحی و ایده پردازی باید با توجه به نیاز و سلیقه کارفرما انجام و در چند مرحله تصحیح شود تا طرح نهایی هم مورد تایید طراح و پیمانکار و هم کارفرما باشد.
بعضی از عملیات ساختمانی مانند جابجایی راه پله، تغیر کاربری، جابجایی بخشهایی از ساختمان مانند پارکینگ و... نیازمند داشتن مجوز است که قبل از شروع کار باید مجوزهای لازم گرفته شود.
بعد از طی کردن مراحل بالا و برنامه ریزی دقیق، عملیات بازسازی شروع میشود.
جایگزینی ساختمانها برای مصارف جدید یا تغییر کاربری آنها، نیاز به حذف ساختمان را از بین می برد
و پایدارترین و کمترین اختلال و اغلب ارزان ترین راه برای پاسخگویی به نیازهای در حال تحول و حفظ شخصیت ساختمان است.
تغییر کابری ساختمانها باعث میشود ساختمانهای خالی یا کم بهره برداری در عین حفظ شخصیت خود و ایجاد فضا برای ترکیبی از مصارف متنوع، مورد استفاده موثرتر و بهتری قرار گیرند.
راههایی که شهرها به واسطه آن میتوانند تغییر کابری را ترویج کنند عبارتند از:
برخی از مقررات توسعه، تغییر کاربری را غیرممکن میکند، مانند استانداردهای پارکینگ و فضای بارگیری، ارتفاع، تراکم، محدودیتهای استفاده از زمین در پهنه بندی و برخی از عناصر کدهای آتش نشانی.
به عنوان مثال، در فینیکس، آریزونا، پروژههای تغییر کاربری بررسی سریع مجوز ساختمان را دریافت میکنند و به عنوان بخشی از مجموعه سیاستهای تغییر کاربری ، در برنامه های منطقه بندی حفاظت تاریخی اولویت بندی میشوند.